فلج مغزی

فلج مغزی یک بیماری عصبی است که در اثر آسیب مغزی ایجاد می شود و شایع ترین ناتوانی حرکتی در دوران کودکی است.

طیف وسیعی از ناتوانی ها را از خفیف تا شدید ایجاد می کند.چتر ،اصطلاحی است که به گروهی از علائم و ناتوانی فلج مغزی اطلاق می شود. همه علائم مرتبط هستند اما هر كودك تجربه منحصر به فرد و جداگانه اي از فلج مغزي را خواهد داشت.

برخی از مشکلات بالقوه که ممکن است کودک مبتلا به فلج مغزی با آن روبرو شود عبارتند از:

• ناتوانی در حرکت و راه رفتن
• مشکلات گفتاری
• ناتوانی های یادگیری
• اختلالات شناختی
• از بین رفتن شنوایی یا بینایی
• صرع
• مشکلات عاطفی و رفتاری
• ناهنجاری های ستون فقرات
• مشکلات مفاصل

علت CP

علت CP آسیب مغزی است ، اما موارد مختلف زیادی وجود دارد که می تواند باعث آسیب شود. به همین دلیل همیشه نمی توان علت دقیق فلج مغزی را مشخص کرد.

این عوامل شامل موارد زیر است:

• رشد ضعیف مغز در رحم
• عفونتهای مادر یا شرایط پزشکی نامناسب
• اختلال در خونرسانی به مغز در حال رشد
• شرایط ژنتیکی
• مصرف سموم یا داروها در دوران بارداری
• صدمه به سر یا جمجمه هنگام زایمان
• عوارض مربوط به زایمان زودرس
• انواع فلج مغزی

چهار نوع فلج مغزی وجود دارد:

1. فلج مغزی اسپاستیک

اسپاستیک ۷۵ درصد از کل موارد را تشکیل می دهد. افراد دارای سی پی اسپاستیک غالبا جرکاتی تند و سریع و اغراق آمیز و ربات گونه دارند. ( هایپر تونیا )این نوع از سی پی باعث افزایش تون عضلانی واسپاسم می شود و باعث:

• تأخیر در پیشرفت حرکت
• حرکات غیر طبیعی
• ممانعت ازحرکت
• عضلات سفت و اسپاسم
• مشکلات مربوط به کنترل حرکت عضلات
• مشکلات مربوط به حرکت از یک موقعیت به موقعیت دیگر

کوادریپلژی اسپاستیک بر اندامهای فوقانی و تحتانی کودک و بدن تأثیر می گذارد ، تحرک را به شدت محدود می کند.

دیپلژی اسپاستاتیک فقط در قسمت تحتانی بدن تأثیر می گذارد. بسیاری از این کودکان هنوز هم می توانند با وجود برخی از اختلالات راه بروند و ممکن است نیاز به وسایل کمکی مانند واکرها داشته باشند.

همی پلژی اسپاستیک فقط در یک طرف بدن ، معمولاً در بازو بیشتر از ساق پا تأثیر می گذارد. بیشتر کودکان مبتلا به همی پلژی می توانند را بروند.

مونوپلژی یا فلج یک اندام ، فقط یک اندام از بدن را درگیر می کند. که می تواند یکی از دستان و یا دیگی از پاها باشد. مونوپلژی از انواع بسیار نادر سی پی است.

2. فلج مغزی دیسکنیتیک (غیر اسپاستیک)

دیسکینتیک دومین نوع متداول CP است  که به آن نوع اتتوئید نیز می گویند. در این نوع از cp تونوس عضلانی دائما تغییر می کند که این منجر به حرکات مداوم غیر ارادی و پیچشی می شود.

• حرکات غیرقابل پیش بینی
• وضعیت ضعیف( پاسچر بد)
• حرکات دردناک
• مشکل در بلع یا صحبت کردن

3. فلج مغزی Ataxic

آتاکسی کمترشایع است. مشکل اصلی آن در تعادل و حس عمقی است ، حس عمقی ما را قادر می سازد که موقعیت بدن خود را در محیط بدون نگاه کردن تشخیص دهیم. مهمترین مشکل سی پی آتاکسی ، مشکل در انجام حرکات ارادی است

• مشکلات گفتاری
• مشکل در ادراک عمیق
• لرزش و رعشه و از هم باز شدن پاها هنگام راه رفتن می شود

4. فلج مغزی مختلط

مختلط باعث بروز علائم انواع مختلف cp می شود. شیوع آن ۱۰درصد از انواع cp هاست. ترکیب فلج مغزی اسپاستیک و غیر اسپاستیک شایعترین نوع CP مختلط است.

• تأخیر در حرکات و مهارت های حرکتی مانند بالا نگه داشتن سر ، غلت زدن ، نشستن ، خزیدن و راه رفتن
• بروز مشکلات حرکتی روی یک سمت بدن
• سفتی و خشکی عضلات
• عکس‌العمل‌های شدید و یا تشنجی
• حرکات غیرارادی یا لرزش بدن)
• عدم هماهنگی و تعادل در بدن
• سرازیر شدن آب دهان
• بروز اختلال در توانایی بلع و مکیدن
• اختلال در تکلم
• تشنج
• انقباض
• بی‌اختیاری ادراری
• مشکلات گوارشی

فلج مغزی چگونه تشخیص داده می شود؟

هیچ آزمایش خاص وساده ای برای فلج مغزی وجود ندارد. برای به دست آوردن یک تشخیص دقیق و رد شرایط دیگر به زمان و آزمایشات و مشاهدات متعدد نیاز است.

هنگام تشخیص فلج مغزی ، پزشکان به دنبال حرکات اسپاستیک ، حرکات غیر طبیعی عضلات ، تاخیر در پیشرفت و ضعف در هماهنگی هستند.

آیا فلج مغزی قابل درمان است؟

درمانی برای فلج مغزی وجود ندارد، اما این بیماری یک بیماری پیشرونده هم نیست و درمان های اولیه و معالجه می تواند علائم و ناتوانی ها را کاهش دهد و در عین حال باعث بهبود تحرک شود.

چگونه فلج مغزی درمان می شود؟

انواع گزینه های درمانی می تواند علائم و کیفیت زندگی نوزادان و کودکان را بهبود بخشد. بسیاری از مداخلات می توانند بلافاصله پس از تشخیص تشخیص داده شوند.

با یک برنامه‌ی درمانی جامع می‌توان بسیاری از نشانه‌های مرتبط با فلج مغزی و بیماری‌های همراه آن را مدیریت یا بهبود بخشید. در اکثر موارد به وجود تیمی از متخصصان متفاوت نیاز می‌باشد. هر کدام از این متخصصان، درمان خاصی را بر روی بیمار انجام می‌دهند.

از جمله این درمان‌ها عبارتند از:

داروها

داروهای مختلف به کنترل حرکات اسپاسم ، تشنج ، تسکین درد و مدیریت سایر علائم و شرایط مرتبط با آن کمک می کند.

عمل جراحي

جراحی بخش مهمی از درمان برای بسیاری از کودکان مبتلا به CP است. روشهای جراحی ممکن است تحرک را بهبود بخشد یا درد را کنترل کند.

فیزیوتراپی

معمولاً فیزیوتراپی فلج مغزی اولین و مهم‌ترین گام به‌سوی درمان کودکان فلج مغزی می‌باشد. این روش درمان معمولاً در سنین جوانی آغاز می‌شود و به‌مرور به بهبود حرکت مستقل فرد کمک می‌کند. نوع فیزیوتراپی مورداستفاده قرارگرفته شده برای کودک به حالات حرکتی، مشکلات و نشانه‌های دیگری که همزمان با فلج مغزی فرد را تحت تأثیر قرار داده‌اند بستگی دارد.

کاردرمانی

خدمات کاردرمان برای فلج مغزی شامل:

• افزایش توانایی بیمار
• افزایش سطح تمرکز و حافظه
• بهبود سطح پردازش حواس
• آموزش الگوی صحیح راه رفتن
• بهبود قدرت عضلانی
• آموزش عکس العمل مناسب و بهبود تعادل
• بالا بردن اعتماد بنفس

گفتاردرمانی

گفتار درمانان می‌توانند مشکلات گفتاری را تشخیص داده و به بهبود مهارت‌های زبان کمک کنند. همچنین آن‌ها می‌توانند در مهارت‌های مختلف دیگر مثل نفس کشیدن و خوردن کمک کنند زیرا این موارد عضلات دهان و صورت را درگیر می‌کنند.
گفتار درمانی کودکان فلج مغزی همچنین باعث رفع موانعی می‌شود که توانایی خوردن کودک را تحت تأثیر قرار می‌دهند. تمرینات حرکتی دهانی می‌تواند به‌طور مؤثر توانایی جوییدن و قورت دادن غذا را بهبود بخشد.

استفاده از بریس و خدمات ارتوزی

اهداف تجویز وسایل کمکی از جمله بریس:

• کاهش تون عضلانی
• کمک به حفظ تعادل
• مقابله با الگوهای غلط قرارگیری و تصحیح آن ها
• جلوگیری از پیشرفت آسیب
• حفظ شکل نرمال مفاصل و جلوگیری از دفورمیتی آن ها

مهم ترین وسایل کمکی:

• بریس (AFO(ankle foot orthosis
• بریس (KAFO(knee ankle foot orthosis
• کفش های طبی کودکان
• بریس های ستون فقرات برای حفظ راستا و جلوگیری از بدشکلی های ستون فقرات

برای معاینه و ارزیابی توسط متخصصین ما کافیست روی این متن کلیک فرمایید.